Ο Ζιάκας είναι χωριό του Δήμου Θεόδωρου Ζιάκα του νομού Γρεβενών, με 341 κατοίκους (2001) χτισμένο σε υψόμετρο 900 μέτρων με φόντο το όρος Όρλιακας. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το κοινοτικό δάσος του Ζιάκα. Η απόστασή του από τα Γρεβενά είναι 19 χιλιόμετρα. Είναι ευρύτερα γνωστός ως η πατρίδα του θρυλικού οπλαρχηγού Θόδωρου Ζιάκα ή Ζάκα.
Στο όρος Όρλιακας (υψόμετρο 1.433 μ.), που δεσπόζει πάνω από το χωριό, υπάρχουν σπήλαια, όπου κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο κρύβονταν οι κάτοικοι για να γλιτώσουν από τους Γερμανούς. Στο βουνό φωλιάζουν αρκετά είδη αρπακτικών όπως αετοί, γεράκια κ.ά. , ενώ υπάρχει επίσης σπάνια βλάστηση όπως : βαλανιδιές, τη μαύρη πεύκη και την οξιά, σε πιο χαμηλά υψομετρικά μέρη φλαμουριές, κρανιές, πυξάρια, φτελιές, λεύκες, αγριοκερασιές, κέδρα, αγριαχλαδιές, φράξους, σφενδάμια και αγριοπούρναρα.
Σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από το χωριό συναντάμε το γεφύρι που έλαβε το όνομά του από την οικογένεια οπλαρχηγών όπου περνάει ο ποταμός Βενέτικος ο οποίος πηγάζει από τις περιοχές του Δοτσικού, Προσβόρου και της Αλατόπετρας, ενώ κοντά στο χωριό υπάρχουν τα ερείπια δύο νερόμυλων.
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζιάκας
Η κοινότητα του Ζιάκα (Τίστα) είναι χτισμένη σε 900 υψόμετρο. Βρίσκεται 19 χλμ. νοτιοδυτικά των Γρεβενών και σ' αυτήν ανήκουν οι δύο οικισμοί Κρύα Βρύση ή Τίστα και Περιβολάκι ή Πιπινίτσα. Είναι πατρίδα του ήρωα Θεόδωρου Ζιάκα, από όπου πήρε και το όνομά της, όπως και το περίφημο πέτρινο γεφύρι του Ζιάκα που χτίστηκε επί Τουρκοκρατίας. Κάτω από το γεφύρι περνάει ο Βενέτικος, που πηγάζει από τις περιοχές Δοτσικού, Προσβόρου και Αλατόπετρας. Λίγο βορειότερα από το Περιβολάκι, περνάει το «Ποταμούλι», που πηγάζει με τη σειρά του από την περιοχή Λάβδας Πολυνερίου.
Το πιο ενδιαφέρον και σπουδαιότερο αξιοθέατο του Ζιάκα είναι βέβαια ο Ορλιακας: αν ανεβείτε αρκετά ψηλά θα «αμειφθείτε» με μια εξαίρετη θέα προς Σπήλαιο, Ζιάκα, Λάβδα και όλη την πεδιάδα.
Στην περιοχή Μόργιαννη, 3 - 4 χλμ. νότια του Ορλιακα, υπάρχουν δύο μεγάλες σπηλιές, στις οποίες όπως λέγεται κρύβονταν οι Ζιακώτες για να ξεφύγουν από τους Γερμανούς. Μία ακόμη σπηλιά βρίσκεται κοντά στην Κρύα Βρύση, την οποία χρησιμοποιούσαν οι αντάρτες.
Στους πρόποδες του Ορλιακα εκτείνεται το κοινοτικό δάσος του Ζιάκα, πλούσιο σε χλωρίδα και πανίδα. Εκεί συναντά κανείς τις πηγές «Γκούβα» και «Σταυράκη Μπαΐρι». Στο δρόμο για Ζιάκα βρίσκεται η πηγή «Φτέρη» και ανάμεσα στο Περιβολάκι και στο Ζιάκα, στη θέση «Μόργιαννη», όπου παλιά οι Ζιακώτες είχαν κήπους, υπάρχουν 3 - 4 πηγές. Η σημαντικότερη απ' όλες είναι η «πηγή της Καλογριάς», 1 χλμ. νότια του Ζιάκα μέσω δασόδρομου. Κάποιος θρύλος λέει πως από εδώ έπαιρνε νερό μια καλόγρια, η οποία ζούσε σε μια σπηλιά κοντά στην πηγή, που σήμερα ονομάζεται «κελί της καλογριάς». Η είσοδος της σπηλιάς έχει δύο τρύπες και μέσα σ' αυτήν υπάρχουν τρεις μικροί χώροι, με σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Σ' ένα πηγάδι εκεί έπεσε και πνίγηκε η καλόγρια. Σε κάθε περίπτωση, στις μέρες μας το κελί της καλογριάς χρησιμοποιείται από μιαν αρκούδα και ενθέρμως σας συνιστώ να την αποφύγετε!
Ομορφο είναι το πέτρινο σχολείο (χτισμένο πριν από το 1900) στην κοινότητα Ζιάκα, το οποίο συντηρείται. Σε καλή κατάσταση διατηρούνται παλιές εικόνες και άλλα αντικείμενα στη βυζαντινή εκκλησία των Ταξιαρχών, που κάηκε από τους Γερμανούς και ξαναχτίστηκε το 1968.
Από www.grevena.gov.gr